Elisa Sistemlerine Alternatif Yeni Nesil Teknoloji Tekrar Kullanılabilir Afinite Kuyucuklar
Hazırlayan: Şeyda BASKINCI, Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,
İleri Teknolojiler Ana bilim Dalı, Biyoteknoloji Bölümü / Rıdvan SAY, Anadolu Üniversitesi,
Fen Fakültesi Kimya Bölümü / Özlem BİÇEN ÜNLÜER, Anadolu Üniversitesi, Fen Fakültesi
Kimya Bölümü / Arzu ERSÖZ, Anadolu Üniversitesi, Fen Fakültesi Kimya Bölümü
Proje Özeti:
Enzim bağlı immunosorbant testleri (ELISA) peptidler, proteinler,antikorlar ve
hormonlar gibi maddelerin belirlenmesi ve sayısal olarak değerlendirilmesi için
dizayn edilmiş plaka temelli testlerdir. Tayin, konjuge edilmiş enzim ile uygun
substratın inkübasyonu sonrasında oluşan ürünün ölçümüyle gerçekleşir. Bir enzim
doğrudan olarak birincil antikora bağlanabilir yada bu birincil antikor biyotin işaretli
ise streptavidin gibi bir proteine bağlanabilir. En yaygın kullanılan enzimler Horseradish
Peroksidaz β-galaktosidaz ve alkelinfosfatazdır. Enzim ve substrat seçimi kullanılacak
cihaza bağlı olarak seçilir. ELISA, antikorlar veya proteinler ile kaplanan 96 kuyulu
polistren plakalarda gerçekleşir. Bu plakalar tek kullanımlıktır ve yüksek fiyatlara
temin edilir. Piyasada bulunan Protein A,G,C kaplı, Biyotin kaplı, Streptavidin kaplı, amin
kaplı yada antikor kaplı modifiye mikroplakalar ELISA için tercih edilir. Bu çalışmada
amaç; ELISA prosedüründe kullanılan polistren mikroplaka kuyularının modifikasyonu
ile tekrar kullanılabilir protein nanotabakaya sahip mikroplakalar elde etmektir. Bu
işlem hem maliyeti düşürür ve bizim için söz konusu olan dışa bağımlılığı ortadan
kaldırmaya yardımcı olur hem de çevreci bir yaklaşım kazandırır. Plazma yöntemi ile
amin kaplanan polistren mikroplaka kuyuları, fotosensitif monomerler kullanılarak
yapılan modifikasyonlarla antikorlar ya da diğer proteinlerin yüzeye çapraz bağlanması
için uygun hale getirilir. Modifiye kuyuların yanında ELISA prosedüründe kullanılan
enzim konjuge antikorların nanobiyokonjugatları ANADOLUCA yöntemi kullanılarak
elde edilmesiyle daha az madde ile etkin sonuçlara ulaşmak amaçlanmaktadır. Bu
çalışma sonrasında elde edilen modifiye kuyulara sahip plakalar mikrobiyal ve viral
hastalıkların teşhisinde, hastane ve kriminal çalışmalarda ve ayrıca farklı kanser
çeşitlerinin aynı anda çalışılması, romatoid artrit ve MS hastalıklarının tanısı gibi
önemli alanlarda kullanılarak yeni ufuklar açacaktır.