Tavşanlarda Antioksidatif Sistem Üzerine N-asetil Sistein’in Etkilerinin Araştırılması
Hazırlayan: Onur ATAK‹Ş‹, Kafkas Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü
Birkan TOPÇU, Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı
Emine ATAK‹Ş‹, Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı
Destan KALAÇAY, Kafkas Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü
Büşra MERT, Kafkas Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü
Mukolitik etkili bir ilaç olan N-asetilsistein (NAS), organizmada sistein kalıntısını
vererek glutatyon sentezine katkıda bulunduğu ve bu özelliğinden dolayı antioksidan
molekül gibi etki edebileceği düşünülmektedir. Bu bilgilerden yola çıkılarak yapılan bu
çalışmada tavşanlara N-asetil sistein verilmesinin total antioxidan kapasite (TAK), total
oxidan kapasite (TOK), nitrik oksit (NO), albumin, globulin, glukoz düzeyleri ve gama
glutamil transpeptidaz (GGT) aktivitesi üzerine etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.
Çalışmada ağırlıkları 2200-3000 g olan 11 adet yeni Zelanda ırkı Tavşan kullanıldı.
Denemeye başlamadan önce (kontrol) değerlerini saptamak için kan numuneleri
alındı. Daha sonra tek doz intra müsküler olarak N-asetil sistein (100 mg/kg) verildi.
Enjeksiyondan 3, 6 ve 9. Saat sonra kan numuneleri alındı. Numunelerin plazmaları
ayrılarak analizler yapılıncaya kadar -20 Co’de derin dondurucuda saklandı.
Deneme öncesine göre total antioksidan seviyesi 6. ve 9. saatlerde yüksek (p<0.05)
bulunurken, total oksidan seviyesi NAS verildikten 3, 6 ve 9. saatlerde düşük (p<0.05)
saptandı. Nitrik oksit düzeyleri kontrol grubu ile mukayese edildiğinde denemenin 6. ve
9. saatlerinde düşük (p<0.001) bulundu. GGT aktivitesi kontrol değerlerine göre, 3 ve
6. saatte düşük (p<0.05) saptandı. Benzer şekilde total protein ve albumin düzeyleri
kontrol değerlerine göre özellikle denemenin 3. saatinde düşük saptandı (p<0.05).
Sonuç olarak, N-asetilsisteinin total oksidan kapasite ve serbest radikal olan NO
düzeyinde azalmaya neden olarak bir antioksidan gibi etki gösterebileceği kanısına
varıldı.