İleri Düzeyde Fotoyaşlanma İçin Topikal İmikimod Uygulaması
Hazırlayan: Merve Tunç, İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı
Proje Özeti:
Deri, yaşlanma belirtilerinin ortaya çıktığı ilk, çevresel strese en çok maruz kalan
organdır. Stres koşulunun başlıca etmeni ise UV ışınlar ve bunun açığa çıkardığı serbest
radikallerdir.
UV ışınlar, genler ve proteinler üzerinde doğrudan ya da serbest radikal oluşturarak
dolaylı yoldan hasar oluşturabilir. Bu da hücrelerin işlevini bozar ya da onları ölüme
sürükler. Bunun sonucu olarak da deri üzerinde kırışıklık, sarkma, pigmentasyon
bozuklukları ve aktinik keratoz dediğimiz anormal hücre çoğalması sonucu oluşan
sert plaklar görülür ki; tablonun uzun vadede bazı deri tümörlerine yol açabileceği
bilinmektedir. Fotoyaşlanmada bu son aşamaya gelinmeden önlem alınması büyük
önem taşımaktadır.
İmikimod, immün regülatör ve anti-viral aktivitesi sayesinde önceleri genital siğil
tedavisinde kullanılan bir ilaç olmasına karşın; son zamanlarda aktinik keratoz
ve pigmentasyon bozukluklarında da büyük gelişme sağladığı klinik deneylerle
kanıtlanmıştır. Piyasada bulunan %3.75-5’lik preparatları haftalık 2-3 uygulamayla 3 ila
4 tekrarı olumlu sonuç vermektedir. Ancak yapılan in vitro deneyler imikimodun dozaj
miktarı ve tekrar sıklığına göre immün reaksiyonun farklı karakterde olabileceğini
göstermiştir.
Keratinositlerle yapılan çalışmalarda son derece düşük konsantrasyonda imikimodla
muamele edilen hücrelerde tümör öldürücü cevabın indüklenmediği, belli miktarda
interlökin ve interferon mRNA’sında artışa neden olduğu görülmüştür. Bu sebeple
sağlıklı (yani genital siğil ve deri tümörü taşımayan) insanda olağan dışı immün
reaksiyona yol açmayacağı düşünülmektedir. Birçok makalede imikimodun gelecek
vadeden kozmesötik etkin maddelerden olduğu belirtilmektedir.
Olgun bireyler için hazırlanan kozmesötik preparatlarda maksimum %1 oranında
kullanımı; aktinik keratoz ve depigmentasyonun tümör halini almadan iyileştirilmesinde
olumlu etkileri olacağını düşünmekteyim.