İMMOBİLİZE VE SERBEST TİROZİNAZ ENZİMİ İLE ENDÜSTRİYEL ATIK SULARDAN RENK VE FENOL GİDERİMİ
Hazırlayan: Mithat ÇELEBİa, Mehmet Arif KAYAb and Zafer Ömer ÖZDEMİR
Yalova University, Department of Polymer Engineering, 77100 Yalova/TÜRKİYE
Yıldız Technical University, Department of Chemistry, 34210 Esenler İstanbul TÜRKİYE
Kırklareli University, Luleburgaz Vocational School, 39780, Luleburgaz/KIRKLARELİ
Proje Özeti:
Amaç:
İmalat esnasında endüstriler çevreye tüm boyanın yaklaşık % 10–15’ ini bırakmaktadır.
Hükümetler insan sağlığı ve ekolojik denge bakımından tekstil atık sularında daha az
renk ve azot bulunmasını, ilgili endüstri mensuplarından istemektedirler.
Kapsam:
Bu çalışmada, tirosinaz ve immobilize tirosinaz enzimi kullanılarak endüstriyel
atık sularında renk ve fenol giderimi incelenecektir. Enzimin reaktörlerde tekrar
kullanılmaları için maliyeti düşük polimerlere immobilizasyonları sağlanacaktır.
Endüstride boya giderme amacıyla, uygulamaya aktarmak üzere reaktörde
gerçekleştirilen işlemlerin optimizasyonları yapılacaktır.
Hazırlanma Koşulları:
Enzim yapısında bulunan fonksiyonel gruplar (-NH2, -SH) üzerinden uygun
reaksiyonlar ile düşük maliyetli polimer zincirlerine sabitlenecektir.
Süre: 2 yıl
Sanayide Olası Kullanım Alanları:
Enzimlerin türüne, ortam koşullarına bağlı olarak boyaların giderilmesinde farklılıklar
olması beklenmektedir. Uygulanan birçok yöntemde meydana gelen ortamda ilave
atık oluşması bu çalışmalarda meydana gelmez. Önerilen yöntemler ile çok hızlı
ve güvenilir olarak arıtmanın gerçekleştirilmesi beklenmektedir. Bölümümüzde
“Horseradish Peroxidase” enzimi ile bazı azo boyaların giderilmesine yönelik
gerçekleştirdiğimiz deneysel çalışmalar bu beklentileri desteklemektedir. Özellikle
immobilizasyon işlemi ile enzimlerin veya mikroorganizmaların defalarca kullanılması
sağlanacağından, önerilen biyo-arıtma yöntemlerinin diğer yöntemlere kıyasla
çok daha ekonomik olması beklenmektedir. Bu yöntemlerin uygulama da kolaylığı
mevcuttur. Hükümetler insan sağlığı ve ekolojik denge yönünden tekstil atık sularının
renkli madde ve azot içeriğinin daha düşük değerlere indirilmesini ilgili endüstri
mensuplarından istemektedirler. Bu araştırmada, tekstil atık sularında, toplum sağlığı
için tehdit oluşturan maddelerin olmadığı veya en aza indirildiği durumun sağlanması
ve İstanbul Büyükşehir Belediyesinin çalışmalarına temiz ve sağlıklı çevre için katkı
getirilmesi, destek olunması hedeflenmektedir.