Uygun Şartlarda (Ekonomik, Güvenli ve Kolay Olarak) Aromatik Bileşiklerin indirgenmeleri
Hazırlayan: Abdullah Menzek1, Aliye Altundaş2, Melek G. Karakaya1, Demet D. Gültekin1
1)Kimya Bölümü, Atatürk Üniversitesi, 25240, Erzurum, Türkiye
2)Kimya Bölümü, Gazi Üniversitesi, 06500, Ankara, Türkiye
Proje Özeti:
Organik kimyada aromatik bileşiklerin indirgenmesi önemlidir. Birch tepkimeleri olarak
adlandırılan bu tepkimeler çok yaygın olarak kullanılırlar. Ama, bu tepkimeler için
genellikle yüksek sıcaklık ve sıvı NH3 ortamı gibi ağır şartlar gereklidir[1]. Biz, naftalin
ve antreseni sodyum ve tersiyer bütil alkolle (t-BuOH) sırayla to 1,4-dihidronnaftalin
ve and 9,10-dihidroantresene oda sıcaklığında yüksek verimlerle tek ürün olarak
indirgemeyi başardık. (Şema 1) [2].
Yine biz, benzen ve türevlerinin yüksek verimlerle ilgili konjuge olmayan dienlere
indirgendiği uygun prosedürü de geliştirdik. (Şema 2) [3].
Bu indirgeme prosedürleri ekonomik, güvenli ve kolaydır. Bu prosedürlere göre,
indirgeme ürünlerinin (özellikle 1,4-siklohekzadienin) ticari ürtimleri düşünülenbilir.
Teşekkür
Yazarlar kimya bölümüne (Atatürk) ve TÜBİTAK a (104T354) maddi desteklerinden
dolayı teşekkür ederler.