Geraniol, Nerol Ve Sitronellol Organik Özel Kimyasalların Sitralin Seçimli Hidrojenasyonu İle Üretilmesi
Hazırlayanlar:Selahattin Yilmaz
Proje Özeti
Ülkemizin kimya sektörü ithalata bağımlıdır. Kullanılan hammaddenin 70’i ithal edilmekte, 30’u ise yerli üretimle karşılanmaktadır. Katma değeri yüksek olan Organik Özel kimyasalların (Speciality chemicals) tamamına yakını yurt dışından ithal edilmektedir. Organik özel kimyasalların sınıflarından bazıları şunlardır: boyalar ve pigmentler, tarım ve yapı kimyasalları, tutkallar, temizlik malzemeleri, tekstil kimyasalları, yüzey gerilim düzenleyiciler, tatlandırıcılar, kokular, plastikleştiriciler, optik parlatıcılar. Sabun ve deterjan, temizlik ve cilalama maddeleri, parfüm, kozmetik ve tuvalet malzemeleri imalatı için ülkemize 2008 yılında yaklaşık 1. 1. milyar dolar ithalat yapılmıştır. Önemli girdileri LAB, STPP, enzim, optik ağartıcı ve parfüm hammadeleri oluşturmaktadır. Organik özel kimyasallardan olan ve ülkemize ithal edilen doymamış alkollerin, geraniol, nerol ve sitronellol, , ülkemizde üretilmesi için çalışmalar yapılmıştır. Devlet istatistik enstitütüsü 2004-2005 yılı verilerine göre bu ürünlerden yaklaşık 350 bin dolar ithal edilmiştir Bu ürünler çoğunlukla temizlik malzemlerin üretiminde ve kozmetik sektöründe kullanılmaktadır. Halen bu kimyasallar çevreci olmayan homojen katalizörlerle üretilmektedir. Oluşan ürünlerin homojen katalizörlerden ayrıştırılması güç olmakta ve katalizör tekrar kullanılamamaktadır. Çokça atık oluşmaktadır. Yaptığımız çalışmalarda geraniol, nerol ve sitronellol’ün üretimi sitral’in heterojen katalizörlerle seçimli hidrojenasyonu ile gerçekleştirilmiştir.