Kumsaldan Mutfaklara Uzanan Ekolojik Yol: İstridye Kabuğunun Sebze-Meyvelerin Raf Ömrüne Etkisi
Hazırlayanlar:Nilgün Kalaycıoğlu Özpozan, Serkan Dayan
Proje Özeti
Tek başına İstiridye kabuğu ve diğer deniz kabukları 95 oranında organik kalsiyum karbonat bulundurmanın yanı sıra oldukça iyi dengelenmiş inorganik bileşikleri de ihtiva etmektedirler[1]. Doğal olan bu kabuklar çeşitli proseslerden geçtikten sonra yiyeceklerin ve mutfak ekipmanlarının dezenfeksiyonunda kullanılabilmektedirler. Ayrıca bu proseslerden elde edilen ticari tozlar gıdalardaki pestisit kalıntılarının etkilerini de minimuma indirmektedirler. Bu projede, ülkemizin üç farklı denizinden toplanan istiridye ve deniz kabukları katı hal yöntemi kullanılarak aktif tozlarına dönüştürüldü. Bu yöntemde, ilk olarak deniz ve istiridye kabukları saf su ile yıkandı ve bir porselen havanda öğütüldü. Daha sonra katı hal yöntemine uygun fırınlama ve numune hazırlama işlemlerinden geçirilerek elde edilen aktif tozlar, X-ışını toz kırınımı yöntemiyle analiz edildi ve birbirinden farklı çarpıcı sonuçlar gözlemlendi. Elde edilen bu aktif tozlar çeşitli meyve ve sebzelerin raf ömürlerini araştırmak için 1gL çözeltisi hazırlanarak meyve ve sebzelerin dış yüzeylerine belli kurallar dahilinde uygulanarak etkileri araştırıldı. Seçilen meyve sebzelerin zaman içindeki değişimlerini tespit etmek için periyodik olarak fotoğrafları çekilerek karşılaştırılmaları yapıldı. Söz konusu bu aktif tozların, endüstriyel ürün olarak satılan japon menşeili emsalleriyle karşılaştırmaları da gerçekleştirildi. Elde edilen sonuçlar, ülkemizin kıyılarından toplanarak işlenen ve ekolojik bir ürün haline getirilen bu tozların, ticari muadillerine göre hem çok ucuza mal oldukları hem de sebze-meyvelerin raf ömürlerini oldukça uzattıkları yönünde idi. Yapılan çalışmadan seçilen bir örnek olması bakımından Kayseri’de üretilen çileğe uygulanan deneylerin sonuçları grafikte verildi.