İnorganik Ve Organik Katyonlarla Modifiye Edilen Kula Volkanitlerinin Uranyum Adsorpsiyonlarının İncelenmesi
Hazırlayanlar:Ümit Hüseyin Kaynar, Prof. Dr. Meral Eral, Doç. Dr. Ümran Hiçsönmez, Dr. Ümit Hüseyin Kaynar
Proje Özeti
Ağır metal ve radyonüklitlerin giderilmesinde; kimyasal çöktürme, koagülasyon, adsorpsiyon, iyon değişimi, biyosorpsiyon vb. işlemler kullanılan en etkin yöntemlerdir. Killerin ülkemizde bol miktarda bulunması ve ucuz olması nedeniyle, metallerin uzaklaştırılmasında inorganik adsorban malzeme olarak killerin kullanılması dikkat çekmektedir. Doğal adsorbanların kullanımı; doğada bol olmaları, kolay bulunmaları ve ucuz olmaları, kullanılmadan önce fazla bir ön işlem gerektirmemeleri nedeniyle önem kazanmaktadır. Bu çalışmada, organik katyonlarla modifiye edilecek alkali bazaltik yapıdaki Kula volkaniti ile bir radyonüklid olan uranyumun adsorpsiyonu incelenmiştir. Kuaterner amonyum katyonları ile hazırlanan organik killer yüksek kimyasal ve mekanik kararlılık gösterirler. Ayrıca ekolojik açıdan zararlı değillerdir ve çevre dostudurlar. Doğal adsorbanlara iyon değiştirici olan uzun zincirli bu katyonik tuzlar yüklendiğinde, adsorban metal iyonlarının adsorpsiyonu için daha hidrofobik hale gelir. Böylece, yapı hidrofilik silika yüzeyden organofilik yüzeye dönüşür. Bu tür uzun zincirli organik katyonların pozitif yükleri ile adsorban yüzeyindeki negatif yükler arasındaki elektrostatik kuvvetlerle organik katyon adsorban yüzeyine bağlanır. Alkali bazaltik yapıdaki Kula volkaniti curuflarının doğrudan adsorban olarak kullanılması durumunda adsorpsiyon verimlerinin düşük olduğu belirtilmektedir. Yapılan bu çalışmada, ülkemiz kaynağı olan doğal adsorban malzemesi Kula volkanit curuflarının bu amaçla değerlendirilmesi için, literatürde önerilen organik katyonlarla ve inorganik madde olan Zn ile modifiye edilmiştir. Günümüzde en büyük problem olarak görülen nükleer atıklardaki radyonüklitlerin giderilmesinde, alternatif bir yerli adsorban malzemenin hazırlanması ile Kula bölgesinde bol olarak bulunan bu adsorban; hem ülke ekonomisi açısından hem de bu tür atıkların çevreye verebileceği sorunlar ve tehlikelerin giderilmesinde yararlı olacaktır.